زخم بستر در اثر سایش یا فشار مداوم به قسمتي از پوست بوجود میآید. معمولا بيماري که قادر به حرکت نیست و مدت طولاني در بستر بوده و یا روي صندلي چرخدار مي نشیند دچار این عارضه مي شود.
فشار روي پوست باعث کاهش جریان خون و به دنبال آن کاهش اکسیژن رسانی به بافت شده و در نهایت منجر به تخریب پوست و ایجاد زخم بستر می شود.
اگر شرایطی که باعث ایجاد فشار مي شود را سریع از بین نبریم پوست ناحیه ای که تحت فشار است زخم شده وسعت یافته و عمق زخم بیشتر شده و لایه هاي زيرين پوست یعنی عضلات، تاندونها و استخوان خواهد رسید.

محل ایجاد زخم بستر کجاست؟
زخم بستر بیشتر کدامیک از قسمتهاي بدن را درگیر کند؟
قسمتهایی که بیشتر در معرض ایجاد زخم بستر هستند شامل مناطقی است که بسته به وضعیت نشسته یا خوابیده بیمار ، پوست و استخوان بر روي هم فشرده شده و بافت چربي کمي بین این دو وجود دارد مانند ناحیه دنبالچه کتف و شانه، باسن، پاشنه پشت سر و آرنج.

مراحل زخم بستر

مرحله اول

در این مرحله پوست ،قرمز، قهوه اي و یا کبود میشود و با برداشته شدن فشار رنگ پوست به حالت اول بر نمیگردد. در این مرحله حدودا بعد ۲ ماه بهبود میابد.
مرحله دوم

پوست تاول زده و یا شکافته مي شود و شكل زخم را به خود میگیرد. بافت اطراف زخم ملتهب است
مرحله سوم

زخم عمیق تر و گود میشود و به لایه هاي زير نفوذ میکند . زخم شکافته شده و به شکل دهانه آتشفشان در میآید دردناک بودن زخم در این مرحله بستگي به ميزان درگيري اعصاب آن ناحیه فقط مي توان دارد. خطر از بین رفتن بافت و عفونت در این مرحله بالا است
مرحله چهارم

در این مرحله بافت هاي زيرين زخم يعني عضلات تاندونها و استخوان قابل دیدن است. عوارض شدید این مرحله شامل عفونت استخوان یا انتشار عفونت در (خون) (سپسیس ) می باشد

چگونه از زخم بستر پیشگیری کنیم؟

به علت مشکل بودن درمان زخم بستر پيشگيري از اهمیت زیادی برخوردار است بنابراین باید پوست را تمیز و خشک نگه داشته و وضعیت قرار گيري بدن را مرتب تغییر داد. (هر ۲ ساعت).
در صورت نشسته بودن ،بیمار تغییر وضعیت باید. با فواصل زماني کمتري انجام شود. بدن بیمار را براي تغيير وضعیت نبايد روي بستر کشید بلکه باید آن را به آرامي بلند کرد و جابجانمود.
از تشك هاي مواج و بالشتكهاي هوا مي توان كمك گرفت فقط مي توان اطراف مناطق تحت فشار را ماساژ داد دقت کنید ملحفه بيمار چروك نداشته باشد زیرا باعث افزایش فشار روی پوست میشود.
سایر بیمارهاي فرد را کنترل و درمان نمود تغذيه مناسب بیمار استفاده از رژيم غذايي پرکالري و پر پروتئین مصرف مكملهاي غذايي، ويتامين C ، زينك (روى) و مصرف آب فراوان است طبق نظر پزشك معالج بسيار مهم است.

چگونه از زخم بستر مراقبت کنیم؟

با ایجاد زخم درمان را با توجه به موارد زیر شروع نمانید

مراقبت موضعي از زخم به صورت حفظ رطوبت طبیعی پوست ) به این معني که سطح پوست نه زیاد خشك باشد و نه خیس (بماند تمیز نگه داشتن پوست و استفاده از پوشش هاي آنتي بيوتيكي طبق دستور پزشك الزامي است.
در صورت ایجاد زخم از ماساژ دادن آن بپرهیزید چون باعث تخریب بافت آسيب ديده مي شود. همچنین از بالشتك هاي حلقه اي فرم استفاده نکنید چون فشار بالشتك به ،پوست اکسیژن رساني به قسمتهاي سالم را مختل خواهد کرد.
علائم عفوني شدن زخم بستر شامل افزایش ترشح از زخم بوي بد ،پانسمان افزایش درجه حرارت بیمار و کاهش وزن مي باشد. در این حالت درمان الزامي است بنابراین حتما پزشک را آگاه کنید.
در بیماران مبتلا به اختلالات عروقی، دیابت و سالمندان به علت اختلال در اکسیژن رساني احتمال بروز زخم بستر بیشتر است افراد بسار چاق یا لاغر نیز بیشتر در معرض ابتلا به زخم بستر هستند.

چه مواردی که باعث تشدید زخم می شود؟

در بیمارانی که دچار بی اختیاری هستند به علت مرطوب و آلوده بودن بیش از حد و دائم پوست احتمال تخریب بافت بیشتر است.