مراقبت پس از عمل جراحي دريچه قلب
جراحي تعويض دريچه قلب:
هر چه شما نسبت به نحوه انجام جراحي قلب آمادگي و اطلاع داشته باشيد مرحله بهبود پس از جراحي با سرعت بيشتري انجام مي پذيرد.آماده ساختن ريه ها يكي از عمليات قلبي مهم جراحي روي قفسه سينه است و مشكلات پس از عمل را به طور قابل ملاحظه اي كاهش مي دهد.مثلا اگر شما سيگار مي كشيد لازم است كه چندين هفته پيش از جراحي از كشيدن سيگار خودداري كنيد.در واقع ديگر زمان آن رسيده است كه به طور كلي سيگار كشيدن را ترك كنيد.
پس از ورود به بيمارستان انجام تمرينهاي تنفسي خاصي را كه براي دوران پس از جراحي ضرورت دارند به شما آموزش داده خواهد شد.كه بايستي در اين زمينه با پرستاران همكاري نماييد زيرا اين تمرينات در بهبودي شما بسيار مؤثرند.در طول جراحي شما تحت بيهوشي عمومي قرار مي گيريد و در تمام آن مدت يك ماشين قلب و ريه مصنوعي انجام عمليات معمولي قلب و ريه شما را به عهده خواهد گرفت.
به طور متوسط حدود 14-10روز در بيمارستان بستري خواهيد بود كه البته به سير بهبودي و وضعيت خاص هر بيمار بستگي خواهد داشت.
مراقبت هاي پرستاري در بخش مراقبتهاي ويژه(ICU):
بعد از عمل جراحي به مدت 36-24ساعت در بخش ويژه تحت مراقبتهاي لازم قرار مي گيرد.در بخش ICUممكن است با دستگاههاي خاصي روبرو شويد از قبيل دستگاههاي اكسيژن،تهويه،مانيتور قلبي،چراغ هاي چشمك زن و صداهاي خبر كننده كه همگي بخشي از محيط مراقبت هاي بحراني هستند و هيچگونه نشانه اي از خطر به همراه ندارند.
هنگامي كه پس از جراحي به هوش مي آييد خود را در بخش مراقبت هاي ويژه بيمارستان مي يابيد كه به احتمال زياد لوله اي در دهان شما قرار دارد و از صحبت كردن شما جلوگيري مي كند.اين لوله براي كمك به تنفس شماست و به دستگاه تنفس مصنوعي متصل است.شما اگر چه قادر به تكلم نيستيد اما پرستاران اطرافتان در كار خويش ورزيده اند و احتياجات شما را درمي يابند.لوله هاي درون رگي كه به بازوي شما متصلند مايعات و داروهاي لازم را وارد خون شما مي كنند.دستگاه تنفس مصنوعي به بيماران با تعداد و درصد مشخصي اكسيژن مي رساند در ICUوضعيت تنفس به طور كامل كنترل و دستگاه تنظيم مي گردد.معمولا پس از چند ساعت بيماران از دستگاه جدا شده و خود قادر به تنفس خواهند بود و اين در شرايطي است كه بيماران به طور كامل به توصيه هاي پزشكي و پرستاري عمل كنند و با كادر درماني خود همكاري نمايند.پس از عمل جراحي ماشين تنفس مصنوعي مراقب تنفس شما خواهد بود و به شما اين امكان را مي دهد
كه استراحت كنيد و تجديد قوا نمائيد.هرگاه شما بتوانيد به تنهايي و بدون كمك ماشين،تنفس كنيد اين لوله از دهان شما برداشته مي شود.
در ابتداي به هوش آمدن احتمالا خود را گيج و خسته خواهيد يافت و در ناحيه قفسه سينه،گردن و پشت خود احساس ناراحتي خواهيد كرد.پرستاران اين بخش فعاليتهاي مختلف بدن شما را به طور مداوم زير نظر خواهند داشت.در ICUبه جز لوله تنفسي،لوله هاي ديگري نيز به بدن شما متصل خواهند بود كه كمتر از لوله تنفسي موجب ناراحتي شما مي شوند و اين لوله ها را معمولا يك روز پس از عمل جراحي از بدنتان خارج مي كنند.
الف)لوله هاي تخليه هوا و مايعات كه در فضاي شكمي و در اطراف قلب كار گذاشته شده اندو باعث مي شوند كه هوا و ترشحات كه پس از جراحي در اطراف قلب شما جمع شده اند از بدن خارج شوند.
ب)لوله تخليه ادرار كه از طريق مجراي ادرار به مثانه شما متصل است و باعث خروج ادرار در يك كيسه مدرج مي شود.
آزمايشات خون بعد از جراحي به دقت انجام مي شود.ممكن است به علت كم خوني به تزريق خون احتياج داشته باشيد.قبل از عمل،خون مورد نياز ذخيره مي شود.در صورت تمايل اعضاي خانواده مي توانند براي دادن خون داوطلب شوند.بعد از عمل كمي درد در موضع جراحي شده خواهيد داشت كه از داروهاي مسكن و روشهاي رهايي از درد از جمله تنفس عميق استفاده خواهد شد.برخي فعاليتهاي برنامه ريزي شده مراقبتهاي پرستاري در بخش مراقبت هاي ويژه عبارت است از بررسي علايم حياتي هر 15دقيقه،پهلو به پهلو كردن هاي فراوان،سرفه،تنفس عميق و گرفتن نمونه خون روزانه.
به مدت 12ساعت بعد از عمل جراحي قلب هيچ ماده غذايي و يا مايعات به شما داده نمي شود و بعد از رژيم مايعات و به تدريج رژيم معمولي برايتان شروع مي شود.(ممكن است تا چند روز از عمل جراحي اجازه نداشته باشيد كه به مقداري كه مي خواهيد مايعات بياشاميد).
مدت ماندگاري شما در بخش ويژه (ICU)به سرعت بهبوديابي بدنتان پس از عمل جراحي بستگي دارد به شما وقت كافي براي استراحت داده مي شود.اما شما نيز بايد در انجام تمرينات و عملياتي كه موجب بهبودي بدن و تميز شدن ريه ها مي شود،همكاري كنيد.
مراقبتهاي پرستاري بعد از ترخيص از ICU:
پس از خارج شدن لوله هاي تنفسي(جدا شدن از دستگاه)سعي كنيد تنفس صحيح را كه قبل از عمل آموزش ديده ايد انجام دهيد.
در صورتيكه مشكل خاصي از نظر تنفسي و خونريزي وجود نداشته باشيد حداكثر 24 ساعت بعد به بخش POST ICU منتقل خواهيد شد كه بخش مراقبت هاي پرستاري پس از بهبود نسبي بيماران است.
آموزش تنفس صحيح:
1.به آرامي از راه بيني،نفس عميق بكشيد،چند لحظه نگهداريد و سپس بازدم خود را به آرامي از راه دهان خارج كنيد.
2.دستهاي خود را به صورت ضربدر روي قفسه سينه بگذاريد و به آرامي سرفه كنيد و سعي كنيد خلط خود را خارج كنيد (بعد از عمل براي نتيجه گيري بهتر پرسنل پرستاري و بازتواني مي توانند با زدن ضربه هاي آرام به پشت شما به اين امر كمك كنند).
3.از وسيله كمك تنفسي كه در بخش به شما داده خواهد شد،استفاده نماييد.(طز استفاده آن توسط فيزيوتراپ ها آموزش داده خواهد شد)
همانطور كه گفته شد شما بيد تنفس صحيح را روز قبل از رفتن به اتاق عمل آموزش ببينيد و آن را تمرين كنيد.بعد از حدود 36 ساعت مراقبت نسبي در بخش POST ICU و خارج كردن لوله قفسه سينه و آنژيوكت سرخرگي و كنترل وضعيت قلب،به بخش سابق خود كه قبل از عمل در آنجا بستري بود،باز خواهيد گشت
با شركت در دوره بازتواني قلبي پس از يك ماه بعد از عمل جراحي مي توانيد بازدهي عمل خود را افزايش دهيد و ازسلامتي بهتري برخوردار باشيد.گذراندن اين دوره باعث تقويت ماهيچه قلب شما شده و توانمندي شما را افزايش مي دهد.
فعاليت و تحرك:
24 ساعت اول پس از جراحي مي توانيد با كمك پرستار كنار تخت نشسته پاهايتان را آويزان كنيد و مدت كوتاهي آنها را حركت دهيد عصر همان روز يا روز دوم پس از جراحي مي توانيد مدتي كوتاه روي صندلي بنشينيد.روز سوم تا پنجم پس از جراحي در صورتي كه عارضه اي پيش نيايد،مي توانيد در اتاق يا راهروي بيمارستان راه برويد و روز هشتم تا دهم مي توانيد تحرك كامل داشته باشيد.پاسخ هاي قلبي شما در برابر افزايش فعاليت ها توسط مانيتور هاي قلبي به طور دائم مورد ارزيابي قرار مي گيرد.
درد:
درد ناحيه جراحي،از شايعترين مشكلات بيماران است.البته گاهي اوقات اين درد به نواحي دنده هاي جلو،پهلوها و حتي دنده هاي پشت نيز منتشر مي شود.به منظور تسكين درد مي توانيد از قرص استامينوفن – ترامادول و يا كپسول سلبركس(سلكسيب) طبق نظر پزشك معالج خود استفاده كنيد و از مصرف ساير داروهاي مسكن خوددداري كنيد.
اين نكته را بخاطر داشته باشيد،زمانيكه احساس درد كرديد حتما مسكن مصرف كنيد و فكر نكنيد كه بهتر است درد را تحمل كنيد زيرا تحمل درد به قلب فشار مي آورد و باعث افزايش فشار خون خواهد شد.
جوراب تد TED:
مروزه بعد از انجام عمل هاي جراحي بزرگ از جوراب تد استفاده مي كنند.پوشيدن اين جوراب باعث مي شود كه لخته خون در پاها تشكيل نشود و پاها ورم نكنند.اين جوراب را مي توانيد داروخانه بيمارستان تهيه كنيد.
هنگام خواب مي توانيد جورابها را در آوريد و يك بالش زير پاهايتان بگذاريد و موقع راه رفتن مجددا آنها بپوشيد.نكته مهم اين است كه از جوراب واريس بجاي اين جوراب نمي توانيد استفاده كنيد زيرا عملكرد آن با جوراب تد فرق مي كند.
به مدت يك ماه از اين جوراب ها استفاده كنيد.پس از آن جوراب ها را ديگر نپوشيد اما مرتب به انگشتان پاي خود توجه كنيد.اگر هر گونه تورمي در انگشتان پاهايتان مشاهده كرديد بلافاصله جوراب ها را با همان شرايط قبل بپوشيد.تا هنگامي كه تورم پاها از بين برود.هنگام خواب شبانه مي توانيد جوراب را از پا خارج كنيد و از يك بالش در زير پاهايتان استفاده نمائيد.بعضي از بيماران مجبورند تا يك سال جوراب هاي خود را بپوشند.
استحمام:
پس از گذشت سه روز از عمل جراحي و اجازه پزشك معالج خود مي توانيد روزانه يك بار به مدت حداكثر 5 دقيقه حمام كنيد و محل برش جراحي را با يك ليف نرم و شامپوي بچه شستشو دهيد.بهتر است حين استحمام بر روي صندلي بنشينيد تا دچار افت فشار خون نگرديد بعد از استحمام،محل برش جراحي نيازي به پانسمان ندارد.در صورت تمايل مي توانيد بر روي آن يك عدد گاز استريل بگذاريد.
فوائد استحمام روزانه:
1.سرحال و با نشاط شدن
2.جلوگيري از عفونت محل عمل
3.بهبود يافتن هر چه سريعتر زخم
استراحت:
هنگام استراحت يا خوابيدن فقط به پشت بخوابيد و از به پهلو خوابيدن به مدت 6 هفته خودداري كنيد تا جناغ سينه بخوبي جوش بخورد.در صورتيكه به پهلو بخوابيد ممكن است استخوان جناغ سينه شما هم بخوبي جوش نخورد و بد شكل شود و هم دچار عفونت قسه سينه شود.
مراقبت از خود بعد از تخريص از بيمارستان:
خواندن نماز
تا مدت 2 ماه جهت خواندن نماز از ميز و صندلي استفاده كنيد.در صورتيكه پس از گذشت 2
ماه با خواندن نماز به طور عادي دچار مشكلي شديد حتما نماز خواندن را پشت ميز و صندلي را ادامه دهيد تا زماني كه با خواندن نماز عادي هيچگونه مشكلي برايتان پيش نيايد.
تحرك و فعاليت
پس از اجازه راه رفتن مي توانيد تا حدي كه دچار خستگي و يا درد نشويد راه برويد.راه رفتن،باعث زود جوش خوردن بخيه ها مي شود و از بروز يبوست و نيز از جمع شدن ترشحات ريه جلوگيري مي كند.
پس از ترخيص از بيمارستان در حد معمول فعاليت داشته باشيد و كارهاي شخصي خود را انجام دهيد.پياده روي روزانه روي زمين صاف و ترجيحا در هواي آزاد برايتان بسيار مفيد خواهد بود.سعي كنيد مدت پياده روي را به مرور افزايش دهيد.از پياده روي در هواي سرد پرهيز كنيد زيرا به قلب شما فشار وارد مي آورد(مگر اينكه دوره بازتواني قلب را گذرانده باشيد)حين راه رفتن اگر احساس كرديدكه قلب شما به تندي مي زند بلافاصله استراحت كنيد و پس از آرامش،پياده روي را ادامه دهيد و يا به ساعتي بعد موكول كنيد.
ورزش:
پس از گذراندن دوران نقاهت و احساس بهبودي با پزشك معالج خود مشورت و در مورد انجام ورزشهاي مورد علاقه تان سؤال كنيد.نمي توان بطور يكسان همه افراد را تشويق به ادامه ورزش و يا از آن محروم كرد.اين مسئله بستگي به بيمار موردنظر دارد كه پزشك معالج وي با شناختي كه از او دارد و با توجه به تاريخچه وي،اجازه انجام آن را خواهيد داد يا خير.
در صورت مثبت بودن جواب پزشكتان مبني بر از سرگيري ورزش موردنظرتان مي توانيد ورزش را شروع كنيد.اگر توانائي انجام آنرا داشتيد ادامه دهيد.هر زمان كه احساس ناراحتي و يا فشار بيش از حد به قلبتان را كرديد از انجام آن خودداري كنيد.
مي توانيد بعد از 2-5/1 ماه پس از جراحي بكار خود باز گرديد.شروع بكار حتما بصورت نيمه وقت باشد تا خيلي خسته نشويد و شب كاري نداشته باشيد.پس از مشورت با پزشك خود مي توانيد مانند گذشته بطور تمام وقت كار كنيد.
مصرف دخانيات :
از مصرف دخانيات به هر شكلي جدا بپرهيزيد.حتي از حضور در اماكني كه دود سيگار يا هر نوع آلوده كننده وجود دارد خودداري كنيد.
